จะเป็นอย่างไรถ้าโลกไม่ได้เหยียดกันด้วยสีผิว แต่เป็นพันธุกรรม
GATTACA (1997) หนังไซไฟแนวดิสโทเปียพล็อตสุดล้ำ ที่ใช้ DNA เป็นตัวกำหนดสถานะทางสังคม แบ่งชนชั้นออกเป็นพวกยีนส์เด่น(Valid) และพวกยีนส์ด้อย(Invalid) ก้าวข้ามการแบ่งชนชั้นด้วยสีผิว ความรวยความจน เพศและอายุ ตั้งคำถามเกี่ยวกับความสมบูรณ์แบบของมนุษย์ในระดับพันธุกรรม แต่อะไรล่ะคือความสมบูรณ์แบบ ในเมื่อเราเกิดเป็นมนุษย์สิ่งมีชีวิตที่มีแต่ความขัดแย้ง ซับซ้อนในความคิดและจิตใจเช่นนี้
GATTACA เป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นในโลกอนาคต เกี่ยวกับ “วินเซนต์ ” (Ethan Hawke) เด็กชายที่เกิดจากความรักของพ่อแม่ด้วยวิธีธรรมชาติ ซึ่งนั่นทำให้เขามียีนส์ด้อย สายตาสั้น แถมเป็นโรคเกี่ยวกับหัวใจ ถูกหมอวินิจฉัยว่าอาจจะมีชีวิตอยู่ได้ประมาณ 30 ปี พอพ่อแม่มีลูกคนที่สอง จึงตัดสินใจให้หมอช่วยโดยใช้วิธีการ Eugenics คัดยีนส์ด้อยออก น้องชายที่เกิดมาจึงเป็นเลิศกว่าวินเซนต์ในทุกๆด้าน โดยเฉพาะด้านพละกำลัง ถึงตัววินเซนต์แม้จะเกิดมาไม่สมบูรณ์ ก็ยังมีความฝันว่าอยากเป็นนักบินอวกาศ แต่มันเป็นไปไม่ได้สำหรับพวกมียีนส์ด้อย เพราะพวกนี้จะทำงานได้แค่ในชนชั้นกรรมกรเท่านั้น
เมื่อวินเซนต์ตระหนักได้ว่าเขากับความฝันนั้นอยู่ไกลเกินเอื้อม จึงต้องขอความช่วยเหลือจากอาชีพ “คนขายบันได” (บุคคลที่ขายพันธุกรรมเด่นของตัวเองให้กับพวกที่มียีนส์ด้อย) นายหน้าพาเขาไปพบกับ “เจอร์โรม" (Jude Law) ชายหนุ่มที่เกิดมาพร้อมพันธุกรรมดีเลิศ สมบูรณ์แบบในทุกด้าน แต่พิการเพราะฆ่าตัวตายไม่สำเร็จ มาช่วยปลอมแปลงตัวตน ทั้งเลือด ผม ปัสสาวะ ให้วินเซนต์กลายเป็นคนใหม่ที่มีแต่ยีนส์เด่น อันจะนำเขาเข้าไปทำงานในฐานะนักบินที่ GATTACA ได้
เราประทับใจหนังเรื่องนี้มาก ด้วยพล็อตที่ฉลาด ใช้ฉากเพียงไม่กี่โลเคชั่น ตัวละครเพียงไม่กี่ตัว แต่ก็ดึงดูดให้เราต้องนั่งดูอย่างใจจดใจจ่อ คอยลุ้นไปกับการปลอมพันธุกรรมแบบบ้านๆอย่างเสียไม่ได้ หนังเรื่องอื่นอาจจะโคลนนิ่งไปแล้ว ไม่ต้องมาเตรียมเลือด เตรียมฉี่ หรือมาขัดขี้ไคลทุกวัน ไม่ต้องคอยระวังว่าผมตัวเองจะร่วงไหม แต่ต้องยอมรับว่าวิธีการแบบนี้ ทำให้หนังดูสนุกตื่นเต้น และทำให้คนดูได้เห็นความพยายามของวินเซนต์ ที่ไม่ได้พยายามแค่ในด้านของจิตใจเท่านั้น
หนังเรื่องนี้มีไอเดียที่เด่นชัดในเรื่องของพันธุกรรมมาตั้งแต่ชื่อเรื่อง เป็นสังคมที่ทุกคนสามารถโดนตรวจดีเอ็นเอได้ตลอดเวลา ไม่ว่าจะตรวจจากเลือด เส้นผม หรือแม้แต่กระทั่งเนื้อเยื่อที่ติดอยู่บนริมฝีปากขณะที่เพิ่งจูบกับผู้ชาย ก็สามารถนำไปตรวจได้ เขาให้ความสำคัญกับความสมบูรณ์แบบกันมากกว่ารูปร่างหน้าตาหรือเงินทอง คนที่มียีนส์เป็นเลิศสามารถดุด่าคนที่มียีนส์ดีน้อยกว่าได้โดยไม่มีใครกล้าคัดค้าน แต่หนังก็พาเราไปพบกับอีกด้านของกลุ่มคนเหล่านี้ ผ่านตัวละครอย่างเจอร์โรม และ”ไอรีน” (Uma Thurman) ด้วยความที่เจอร์โรมเป็นคนที่เกิดมาพร้อมพันธุกรรมที่เป็นเลิศ ทำให้เขาคิดว่าเขาจะเป็นผู้ที่ไม่แพ้ แต่ในการแข่งขันครั้งสุดท้าย เจอร์โรมไม่ได้เป็นที่1 นั่นทำให้เขารับไม่ได้และตัดสินใจจบชีวิตตัวเอง แต่ดันไม่สำเร็จ
ไอรีน ตัวละครหญิงที่ดูจะถูกจัดกลุ่มในพวกที่สมบูรณ์ แต่ก็ยังไม่มั่นใจกับความสมบูรณ์ของตัวเอง เพราะคิดว่าในสังคมก็ยังมีคนที่มีความเป็นเลิศมากกว่าอยู่อีก ทำให้เธอคิดหนักในการจะขอคบกับวินเซนต์ เพราะตัวเธอเองก็ยังสมบูรณ์แบบไม่มากพอ
หรือแม้แต่ตัวน้องชายของวินเซนต์เอง ที่คิดว่าตัวเองดีกว่าพี่ทุกอย่าง แม้ว่าพี่จะพยายามมากแค่ไหนพี่ก็ไม่มีทางที่จะเอาชนะเขาได้ หนังใช้การว่ายน้ำซึ่งเป็นการแข่งขันที่วัดทั้งพลังกายและพลังใจ สองพี่น้องแข่งว่ายน้ำกันหลายรอบในหลายช่วงวัย ตั้งกฎกันว่าใครว่ายออกไปได้ไกลที่สุดก็จะเป็นผู้ชนะ แต่!อย่าลืมว่า ยิ่งว่ายออกไปไกลเท่าไหร่ก็ต้องว่ายกลับเท่านั้นด้วยนะ ความสำคัญของฉากนี้ทำให้วินเซนต์รู้ว่าหากตัวเองพยายามมากพอก็จะสามารถชนะคนที่มียีนส์เด่นกว่าตนเองได้
“ I never saved anything for the swim back ”
ถ้าคุณมียีนส์ที่ดี คุณก็จะไม่ล้มเหลว แต่มนุษย์เรามีเรื่องให้ต้องคิดมากกว่านั้น แม้คุณจะมียีนส์ที่เป็นเลิศแต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะไม่มีคนอื่นที่มียีนส์ที่ดีมากกว่าคุณ หรือไม่มีคนที่พยายามมากกว่าคุณ
" There is no gene for the human spirit "
วินเซนต์เป็นตัวละครที่แสดงให้เห็นถึงความจริงข้อนี้ ความจริงในแง่ของการพยายาม ที่สามารถพาเขาไต่ข้ามบันไดทางชนชั้นที่มีมาตั้งแต่กำเนิดได้
หนังในช่วงท้ายเป็นการเฉลยตัวละครหลายตัว มีอึ้งกันบ้าง และการจากไปของเจอร์โรมก็เป็นการทิ้งทวนให้คนดูจดจำ หนังจบแบบปลายเปิดให้คนดูได้คิดต่อ สำหรับเรา GATTACA เป็นหนังที่ให้ข้อคิดและกำลังใจดีเยี่ยมที่สุดอีกเรื่องหนึ่ง
เข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น
Log in