เขาได้รับการยกย่องให้เป็นวีรบุรุษ ถูกแซ่ซ้องสรรเสริญจากทั่วทุกมุมโลก และได้เป็นประธานาธิบดีของโลกภายใต้ใบหน้าที่ปกปิดมิดชิด

เขามีชื่อเรียกง่ายๆ ว่า ‘เพื่อน’ (Friend)

ในสายตาของประชาชนทั่วไป ‘เพื่อน’ ไม่ต่างอะไรจากซูเปอร์ฮีโร่ แต่จริงๆ แล้ว ภายใต้หน้ากากนั้นกลับเต็มไปด้วยความเคียดแค้นชิงชังที่มีต่อ ‘เอนโด เคนจิ’ และกลุ่มเพื่อนในวัยเด็ก

เมื่อยังเยาว์ สิ่งเดียวที่เด็กคนอื่นจำได้เกี่ยวกับ ‘เพื่อน’ คือเขาชอบใส่หน้ากาก ไม่ได้อยู่กลุ่มก๊วนไหนเป็นพิเศษ ทั้งที่ความจริงตัวเขาพยายามเรียกร้องความสนใจเพื่อจะได้อยู่ในกลุ่ม (โดยเฉพาะกลุ่มของเคนจิ) ถึงขนาดลงทุนโกหกว่าได้ไปงานเอ็กซ์โป ปี 1970 (งานนิทรรศการโลกที่จัดเวียนไปทั่วทุกทวีป—สำหรับกลุ่มเด็กในเรื่องมันคืองานที่เจ๋งมาก) เขาใช้ความสามารถที่ตัวเองมี ‘งอช้อนโชว์’ แต่ไม่มีใครรู้ว่าเขาเป็นคนทำ เมื่อจะไปโชว์ออกรายการโทรทัศน์ก็ดันไม่ได้ออกอากาศเพราะถูกหาว่าเป็นคนลวงโลก เขาตกเป็นแพะรับบาปหาว่าขโมยของจากร้านขายของชำทั้งที่ความจริงเคนจิเป็นคนขโมยไป สุดท้ายมีข่าวลือว่าเขาตายไปแล้ว และถูกลืมในที่สุด

ชีวิตของ ‘เพื่อน’ ในวัยเด็กจึงเต็มไปด้วยบาดแผลจากคนรอบข้าง เมื่อเติบโตขึ้น ‘เพื่อน’ จึงนำเหตุการณ์ใน ‘บันทึกคำทำนาย’ (หนึ่งในการละเล่นของกลุ่มเคนจิที่จินตนาการถึงโลกในอนาคตว่า จะมีเชื้อไวรัสระบาด คนมากมายต้องล้มตาย และพวกเขาเองที่จะเป็นฮีโร่ช่วยปกป้องโลก) มาทำให้เกิดขึ้นจริง แต่ ‘เพื่อน’ ตั้งใจจะสร้างสถานการณ์ให้ตัวเองเป็นพระเอกและป้ายสีให้กลุ่มเคนจิเป็นฝ่ายอธรรม

สิ่งที่ ‘เพื่อน’ ทำ ส่วนหนึ่งอาจเป็นการแก้แค้น แต่อีกหนึ่งก็เป็นการระบายความในใจและโหยหาการยอมรับเพื่อชดเชยวัยเยาว์ที่ไม่เคยมีใครให้ความสนใจ

จนทำให้ ‘เพื่อน’ ร้ายกาจขนาดนี้

• ‘เพื่อน’ ต้องการดึงให้ ‘กลุ่มเคนจิ’ กลับมารวมตัวกันเพื่อทำตามบันทึกคำทำนายในวัยเด็ก เขาจึงคอยให้สัญลักษณ์ ‘เพื่อนแท้’ (สัญลักษณ์รูปนิ้วประกอบตาอันเป็นจุดขายของเรื่องและถูกสกรีนบนหน้ากากของ ‘เพื่อน’) โผล่มาให้พวกเคนจิเอะใจอยู่เรื่อยเพื่อจะได้เดินตามแผนที่เขาวางไว้

• เพื่อนลงมือก่อวินาศกรรมตามบันทึกคำทำนายที่พวกเคนจิได้คิดไว้ โดยเฉพาะในปี 2000 เขาระเบิดรัฐสภา ปล่อยหุ่นยนต์ยักษ์ทำลายเมือง ปล่อยเชื้อไวรัส และโยนความผิดทั้งหมดให้กลุ่มเคนจิ (ที่ต่อมาถูกเรียกว่า ‘ขบวนการเคนจิ’) แล้วสร้างภาพให้ตัวเองเป็นวีรบุรุษกอบกู้โลกด้วยการแจกวัคซีนป้องกันไวรัส

• แม้เหตุการณ์ใน ‘บันทึกคำทำนาย’ ของกลุ่มเคนจิจะผ่านไปแล้ว แต่ ‘เพื่อน’ ก็ยังไม่ยอมหยุด เขาจ้างนักปลอมเอกสารชาวอิตาเลียนสร้าง ‘บันทึกคำทำนายใหม่’ ขึ้นมา โดยมีใจความสำคัญว่า ค.ศ.จะถึงคราวสิ้นสุดในปี 2015 และพระสันตะปาปาจะเสียชีวิต ซึ่งเมื่อถึงเวลานั้นจริงโลกก็ต้องตะลึง เมื่อ ‘เพื่อน’ ถูกยิงตาย แล้วขณะที่พระสันตะปาปาจะไปเคารพศพ ‘เพื่อน’ ก็กลับฟื้นคืนชีพขึ้นมาปกป้องพระสันตะปาปาจากการถูกลอบสังหาร! ทำให้เขาได้รับความยกย่องจนกลายเป็นผู้นำโลกไปด้วยคะแนนโหวตเอกฉันท์ 60 ล้านเสียง

• เมื่อเป็นประธานาธิบดีโลก ‘เพื่อน’ ก็เริ่มต้นแผน ‘เพื่อนศักราช’ ด้วยการสั่งให้ลูกน้องนำเชื้อโรคไปปล่อยทั่วทุกมุมโลก เริ่มสร้างพื้นที่แบ่งเขตกักกันโรค โดยใครที่ต้องการวัคซีนจะต้องมางานเอ็กซ์โป 2015 ที่โตเกียวเท่านั้น
 

แกนสำคัญของ 20th Century Boys พูดถึงความทรงจำในวัยเด็ก โดยเฉพาะกลุ่มเด็กผู้ชายสุดทะโมนที่มักจะเล่นอะไรกันโลดโผนบ้าๆ บอๆ เช่น คิดว่าตัวเองเป็นฮีโร่ จะมีตัวร้ายควบคุมบงการหรือทำลายโลก แต่เมื่อโตขึ้น ความทรงจำเหล่านี้ก็เลือนหายไปตามกาลเวลา แต่มันจะเกิดอะไรขึ้นถ้าสิ่งที่คิดกันเล่นๆ ในสมัยเด็กอย่าง ‘บันทึกคำทำนาย’ กลับมีคนคนหนึ่งพยายามทำให้มันกลายเป็นเรื่องจริง เปลี่ยนความสนุกในวัยเยาว์ให้กลายเป็นอดีตที่กลับมาหลอกหลอนและก่อหายนะแก่มนุษยชาติ

‘เพื่อน’ คือตัวร้ายที่อธิบายลำบาก เป็นตัวละครที่อยู่ภายใต้รูปลักษณ์ของมนุษย์เงินเดือนธรรมด๊าธรรมดา ใส่สูทเหมือนคนทั่วไป จะต่างออกไปหน่อยก็ตรงที่ใส่หน้ากากที่มี ‘ตรา’ เป็นรูปมือแบบที่เห็นในหนังสือการ์ตูนมาผสมกับรูปดวงตาทั่วไป แค่นี้ก็ทำให้เพื่อนดูน่าสะพรึงขึ้นมาได้อย่างน่าอัศจรรย์

ถึงแม้จะมีภาพเป็นมนุษย์เงินเดือนธรรมดา แต่พฤติกรรมและการวางแผนของ ‘เพื่อน’ โดยเฉพาะการก้าวเข้าสู่อำนาจนั้นไม่ธรรมดาเลย แถมอำนาจที่มียังสามารถครอบงำผู้อื่นจนกลายเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณได้ ทั้งๆ ที่วิธีสร้างตัวเองในฐานะวีรบุรุษของเพื่อนคือการหลอกลวงอย่าง ‘หน้าด้านๆ’ เช่น กรณีการปล่อยเชื้อไวรัส แล้วสร้างภาพหุ่นยนต์อันน่าสะพรึงลากตัวเองไปตามกรุงโตเกียว เอาเข้าจริง หุ่นยนต์นั้นก็ใช้วิธีทำฉากปลอมขึ้นมาแบบง่ายๆ สไตส์ละครเวทีเด็กประถม ไหนจะเรื่องการแสดงปาฏิหาริย์ ‘เพื่อนลอยได้’ ที่จริงๆ ก็เป็นแค่โชว์ปาหี่ไหนจะการแหกตาครั้งใหญ่ที่อ้างอย่างเลยเถิดว่ามนุษย์ต่างดาวจะทำลายโลกและต้องอพยพไปดาวอังคาร จานบินที่โผล่มาก็เป็นจานก๊องแก๊ง และที่สำคัญที่สุดที่ยกฐานะให้ ‘เพื่อน’ กลายเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณอย่างเต็มตัว คือการจัดฉากให้พระสันตะปาปาถูกยิงในงานศพของ ‘เพื่อน’ ก่อนที่เขาจะทำเป็นเนียน ฟื้นคืนชีพในวันพิธีศพอย่างยิ่งใหญ่ (ล้อกับการฟื้นจากความตายของพระเยซู) ด้วยการเข้าไปรับกระสุนแทน

แรงจูงใจของ ‘เพื่อน’ ที่เคยเป็นเพื่อนสมัยเด็กแล้วกลายมาเป็นตัวร้ายคิดควบคุมโลก ส่วนหนึ่งก็คือความต้องการ ‘เล่นซ้ำ’ ความทรงจำในวัยเยาว์โดยต้องการดึงหัวหน้ากลุ่มอย่าง ‘เคนจิ’ ให้ย้อนรำลึกถึงเพื่อนคนหนึ่งที่มักถูกลืมหรือผิดใจกันเมื่อครั้งยังเป็นเด็กน้อย เป็นปมสำคัญของ ‘เพื่อน’ ที่ต้องการจะ ‘เล่น’ กับเคนจิอีกครั้ง และทำให้เคนจิยอมรับว่า ครั้งหนึ่งตนเองก็เป็นตัวร้ายเหมือนกัน

ถ้าเล่าตรงนี้เดี๋ยวจะไม่สนุก ผมขอแนะนำให้ไปหาอ่านกันเองดีกว่า เพราะ 20th Century Boys มีประเด็นเยอะและซับซ้อนมาก การ์ตูนเรื่องนี้เล่นกับวิธีการเล่าเรื่องเพื่อซุกซ่อนความจริงที่คนอ่านต้องค่อยๆ ปะติดปะต่อเอาเอง เราจะได้คิดและเห็นอีกมุมของมิตรภาพ ความเป็นวีรบุรุษ อำนาจ และการเมือง หรือแม้กระทั่งเพื่อนที่เรารู้จักหน้าค่าตา ก็อาจมีอีกหน้าที่เราไม่รู้จักอยู่ก็ได้