Station Eleven

หากผู้เขียนบ่อน้ำตาตื้นกว่านี้สักหน่อย การเสียน้ำตาให้กับตอนจบของซีรีส์เรื่องนี้คงจะเกิดขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ในมวลอารมณ์ที่น้อมรับอย่างเต็มอกเต็มใจ

Station Eleven คือเรื่องราวของโลกในปี 2040 ที่อารยธรรมสมัยใหม่ทุกอย่างต่างล่มสลาย เนื่องจากการแพร่ระบาดของไข้หวัดสายพันธุ์ใหม่ในปี 2020 ส่งผลให้เกิดอัตราการเสียชีวิตร้อยละ 99 มนุษยชาติต้องหันกลับมาใช้สัญชาตญาณเพื่อเอาชีวิตรอด เอาเข้าจริงแล้ว เนื้อเรื่องโดยย่อนี้เห็นจะมีความใกล้เคียงกับสถานการณ์ปัจจุบันของโลกไม่แพ้ไปกว่าข่าวคราวที่กำลังถูกแพร่อยู่ในขณะนี้ไม่ใช่น้อย ซึ่งโควิด-19 ก็ทำให้หลายสิ่งหลายอย่างของใครบางคนล่มสลายเช่นกัน

อย่างไรก็ตาม ตัวซีรีส์กลายเป็นอีกหนึ่งเครื่องยืนยันแล้วว่า ศิลปะสำคัญกับมนุษย์ขนาดไหน แม้อารยธรรมหรือการปกครองจะล่มสลาย แต่ไม่ใช่กับศิลปะ เพราะสิ่งเหล่านั้นต่างถูกปลูกฝังเอาไว้ในจิตใจของผู้คนอย่างเหนียวแน่น การมีอยู่ของคณะซิมโฟนีสัญจรภายในเรื่องจึงมีสถานะคล้ายกับความเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจของผู้คน คอยโอบอุ้มอนาคตให้ดำเนินต่อไปในช่วงเวลาที่ปฏิทินเดินหน้าแต่ความก้าวหน้ากับถอยหลัง

การแสดงบทละคร Hamlet ของเชกสเปียร์จึงไม่ใช่แค่การสร้างความบันเทิงให้แก่คนดูข้างล่างเวที แต่ยังเปรียบเสมือนเรื่องราวซึ่งดำเนินเดินไปอย่างขนานกับเหล่าตัวละคร ผู้เอ่ยความในใจของตนออกมาผ่านประโยคทางตรงที่ถูกทำให้อ้อมค้อมด้วยบทบาทบนเวที ไม่ต่างอะไรจากเครื่องมือการบำบัดสำหรับนักแสดงผู้ยึดโยงตัวเองอยู่กับอดีตอันสำคัญ

นอกจากนี้ความเป็นมนุษย์ภายในเรื่องยังกลายเป็นอีกหนึ่งจุดแข็งที่ทำให้หลาย ๆ อย่างดูสมจริงสมจังเป็นไหน ๆ ไม่ว่าจะเป็นการถูกถามกลับขณะที่กำลังพูดถึงสิทธิความเป็นมนุษย์ว่า “ยินดีที่จะตายเพื่อคนแปลกหน้ามั้ย” หรือจะเป็นช่วงเวลาที่อินเทอร์เน็ตกำลังจะสูญสลายไปจากโลก ตัวละครได้โหลดเนื้อหาสุดท้ายจากวิกิพีเดียเอาไว้ นั่นคือ “รัฐศาสตร์และทุนนิยม” ซึ่งตรงจุดนี้ก็ยิ่งถูกตอกย้ำโดยคำถามของตัวละครที่ว่า “หากลบทิ้งจะเป็นอย่างไร” โลกที่ไร้ซึ่งอารยธรรม การเมือง การปกครอง การดำเนินชีวิตภายใต้ทุนนิยมยังคงจำเป็นอยู่หรือไม่

ต้องยอมรับจากใจจริงว่า สถานทีที่ 11 นั้นมีการเขียนบทอันสุดยอดค่อนไปทางสมบูรณ์แบบซึ่งสามารถจับตัวละครมากหน้าหลายตามาเล่าเรื่องตัดสลับแบบที่ทุกคนต่างมีเส้นใยเชื่องโยงถึงกันได้อย่างไม่มีใครสูญเปล่า กระทั่งรายละเอียดเพียงเล็กน้อย ตัวบทก็ยังสามารถหาลู่ทางทำให้มันกลายเป็นสิ่งสำคัญต่อเส้นเรื่องรอบข้างได้อย่างมีชั้นเชิง ผลที่ออกมาจึงกลายเป็นเรื่องราวการเดินทางของบุคคลในช่วงเวลาอนาคตที่ถูกโอบอุ้มด้วยศิลปะ โดยมีพื้นฐานอยู่บนอดีตอันสำคัญซึ่งเดินทางอยู่รอบตัวแบบที่บางคนอาจไม่รู้ตัวเสียด้วยซ้ำไป

เขียนโดย: พัทธนันท์ สวนมะลิ