การเขียนคำนำสำนักพิมพ์เต็มไปด้วยความตื่นเต้น

ครั้งแรกก็อย่างนี้ กลัวว่ามันจะไปกระทบกระเทือนการเล่าเรื่องของผู้เขียน กลัวมันจะไปทำลายอรรถรสของผู้อ่าน กลัวจะเขียนเยิ่นเย้อจนน่ารำคาญ แต่ใจหนึ่งเราก็อยากเขียนคำนำจนตัวสั่นเพราะเมื่อมาถึงขั้นตอนนี้มันมีความหมายว่าหนังสือที่เราบ่มเพาะใกล้เสร็จสมบูรณ์พร้อมแหวกว่ายสู่มือผู้อ่าน ขอเพียงแค่เราร่ายตัวอักษรในพื้นที่ตรงนี้เสร็จเท่านั้น (กดดันหนักกว่าเดิม)

ที่ว่ามาคือความรู้สึกครั้งแรกของการเขียนคำนำสำนักพิมพ์

ครั้งแรกที่คุยกับ ธนชาติ ศิริภัทราชัย เขาบอกเราว่าเป็นคนจริงจัง พูดอะไรก็ขึงขัง อย่าหวังว่าเขาจะเล่นมุกเรี่ยราดหรือปล่อยมุกตลอดห้านาที เพราะเขา (ย้ำอีกทีว่า) เป็นคนจริงจัง

เราไม่รู้ว่าวันนั้นเขาพูดจริงหรือเล่นมุก แต่หลังจากนั้นเขาบอกว่าอยากทำหนังสือเกี่ยวกับนิวยอร์ก—มหานครแห่งแสงสี และตอนนี้เป็นมหานครที่ธนชาติอาศัยอยู่

ความที่เขาเป็นคนจริงจัง (เราเป็นพวกเชื่อคนง่าย) เราจึงบอกเขาไปว่าถ้าเป็นหนังสือไกด์บุ๊คเราคงไม่ต้องการ เราเป็นกลุ่มคนที่ไม่ถนัดทำหนังสือนำเที่ยว และเราก็คงไม่อยากรู้เรื่องราวของสถานที่อย่างเทพีเสรีภาพ ฟิฟธ์อเวนิว หรือไชน่าทาวน์ เพราะเราไม่ใช่มนุษย์-ต่างดาวที่ชอบไปพังแลนด์มาร์กของมหานครที่ไม่มีวันหลับแห่งนี้

หลังจากนั้นไม่นาน ธนชาติส่งต้นฉบับมาให้ชุดใหญ่ บอกว่านี่คือเรื่องราวในนิวยอร์กแบบที่เรา (น่าจะ) ต้องการ

ครั้งแรกในนิวยอร์ก คือแกนหลักของหนังสือเล่มนี้

เราเปิดต้นฉบับเขาอ่านเป็นครั้งแรกด้วยความตื่นเต้น

อ่านไปได้สองย่อหน้า เราคิดในใจว่าธนชาติกำลังทำอะไร ใครจะไปอยากรู้เรื่องราวประสบการณ์ครั้งแรกของโนบอดี้อินไทยแลนด์ที่เก็บกระเป๋าไปเรียนต่อในนิวยอร์ก ต่อให้ใครไปอยู่ต่างประเทศมันก็มีเรื่องราวครั้งแรกกันทั้งนั้น แล้วเอาเข้าจริงประสบการณ์พวกนี้อยู่เมืองไทยก็ประสบพบเจอได้เหมือนกัน!?

1.

“รายงานฉบับนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับ...”

ผมยังพอจำการเขียนคำนำครั้งแรกได้ ตอนนั้นน่าจะเป็นตอน ป.3 เทอม 1 ที่ผมต้องทำรายงานเรื่องการเพาะปลูกต้นพลูด่างส่งในวิชาการเกษตร ประโยคขึ้นต้นคำนำนั้นคือ “รายงานฉบับนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับ...” ตามด้วยหัวข้อเรื่องนู่นนี่ที่จับสารบัญมายัดเข้าไปดื้อๆ ก่อนจะตัดจบด้วย “สุดท้ายนี้ หากมีข้อผิดพลาดประการใด ทางผู้เขียนขอน้อมรับ...” มองย้อนกลับไปแล้ว มันดูไม่เท่เลยนะครับ ตรงๆ ดื้อๆและโคตรเซฟ แต่นี่ก็เป็นลักษณะหนึ่งของอะไรทั้งหลายที่เราทำเป็นครั้งแรกนั่นแหละ

‘ครั้งแรก’ มักจะเต็มไปด้วยความไม่รู้ ความตื่นเต้น ความล่ก ความเก้ๆ กังๆ ความมั่ว ความติดขัด ความไม่พลิ้ว ความไม่ค่อยเท่และหลายครั้งคือความฉิบหาย

ย่อหน้าข้างบนคือสิ่งที่ผมพานพบมาตลอดสามปีที่มาใช้ชีวิตอยู่ในมหานครนิวยอร์กแห่งนี้

การไปเรียนเมืองนอกอาจดูเป็นเรื่องเท่สำหรับใครหลายคน ได้ไปถ่ายรูปกับแลนด์มาร์กคูลๆ ใส่เสื้อผ้าหลายเลเยอร์คูลๆ กินอาหารหน้าตาคูลๆ ถ่ายรูปกับเพื่อนฝรั่งลุคคูลๆ อยู่ในสภาพบ้านเมืองที่คูลๆ แต่ถ้ามองให้ลึกเกินวัสดุรองพื้นบนเฟซบุ๊คพวกนี้ การเป็นเด็กนอกก็ใช่ว่าจะเท่เก๋ไก๋และอภิรมย์เสมอไป เพราะมันคือการปะทะกับเหตุการณ์สารพัดอย่างที่พร้อมใจกันเกิดเป็นครั้งแรกในชีวิต ซึ่งมักตามมาด้วยสถานการณ์ประสาทแตกแหกโค้งทั้งหลายที่เกินจะคาดเดา เหตุการณ์เวรี่เบสิกที่เราทำกันจนชินชาในบ้านเกิดอย่างเดินไปซื้อข้าวกิน ซักผ้า เข้าร้านตัดผม หรือเดินไปขึ้นรถเมล์ สามารถสร้างความฉิบหายให้ชีวิตได้หมด เมื่อเราย้ายมาอยู่ต่างถิ่น

ยิ่งเป็นนิวยอร์กด้วยแล้วยิ่งไปกันใหญ่

2.

พูดถึงนิวยอร์ก คุณนึกถึงอะไรครับ?