การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่ By สุรชาติ บำรุงสุข - รีวิวเว้ย (3)

รีวิวเว้ย (1251) "การเติบโตของเอเธนส์และความกลัวของสปาร์ตา ทำให้สงครามเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้" (Thucydides, History of the Peloponnesian War) "ธูซิดิดิส" เคยเป็นผู้บัญชาการหน่วยทหารของกองทัพเอเธนส์กระทั่งถูกปลดยศและกลายสถานะมาเป็น "ผู้สังเกตการณ์สงคราม" (ตามคำของสุรชาติ) ในช่วงสงครามเพโลพอนนีเซียน และบันทึกการสงครามของเขาได้กลายมาเป็นตำราเล่มสำคัญของการศึกษาวิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศที่ว่าด้วยเรื่องของสงครามและความขัดแย้งระหว่างรัฐ เพราะงานเขียนของเขาได่ปลี่ยนภูมิทัศน์ความเข้าใจสงคราม ที่แต่เดิมเป็นเรื่องสงครามของ (1) เหล่าทวยเทพดังที่เคยเห็นจากเทวตำนานต่าง ๆ อย่างในอีเลียดและโอดิสซี และ (2) สงครามของการแย่งชิงสาวงามอย่าง "สงครามกรุงทรอย" สำหรับข้อสังเกตของธูซิดิดิสมีอยู่ว่า "เมื่อธูซิดิดิสมองสงคราม เขาจึงพยายามตอบปัญหาความขัดแย้งหลักในสงครามระหว่างรัฐ และเขาระบุว่าความขัดแย้งนี้เกิดจากการเติบโนของนครรัฐเอเธนส์ที่ทำให้นครสปาร์ตากลัว และความกลัวเช่นนี้ทำให้สงครามระหว่างนครรัฐที่เป็นมหาอำนาจเก่าและนครรัฐที่กำลังก้าวขึ้นสู่การเป็นมหาอำนาจใหม่นั้นเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ธูซิดิดิสสรุปอย่างชัดเจนว่ารากเหง้าของปัญหาความขัดแย้ง คือ การแข่งขันระหว่าางรัฐมหาอำนาจใหม่และเก่า ... รัฐมหาอำนาจใหม่ที่กำลังเติบใหญ่ย่อมมีความพยายามที่จะมีบทบาทเข้าแทนที่รัฐมหาอพนาจเก่า หรืออีกนัยหนึ่งปัญหาเช่นนี้เป็นความขัดแย้งเชิงโครงสร้างที่เกิดขึ้นในความสัมพันธ์ระหว่างรัฐ" (น.11) ซึ่งสงครามในแบบของธูซิดิดิสย่อมหมายถึงสงครามระหว่างรัฐที่เกิดขึ้นจากความไม่มั่นคงทางอำนาจที่อาจจะถูกท้าทายและอาจนำไปสู่การสูญเสียสถานะบางประการของเหล่ามหาอำนาจเดิม
หนังสือ : การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่: จากธูซิดิดิสสู่สงครามยูเครน!
โดย : สุรชาติ บำรุงสุข
จำนวน : 174 หน้า

"การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่: จากธูซิดิดิสสู่สงครามยูเครน!" หนังสือเล่มเล็กที่บอกเล่าเรื่องราวของ "การแข่งขันของมหาอำนาจ" ผ่านกรอบการมองของ "ธูซิดิดิส" ในฐานะของผู้สังเกตการณ์สงครามที่ได้บันทึกเรื่องของสงครามสงครามเพโลพอนนีเซียน (Peloponnesian War) ที่สงครามในครั้งนั้นเกิดขึ้นมาจาก "ความกลัวที่ถูกท้าทาย" ของมหาอำนาจเก่าที่มหาอำนาจใหญ่เกิดขึ้นและท้าทายอำนาจเดิม กระทั่งความท้าทายของหมาอำนาจเก่าและใหม่ได้กลายเป็นสงครามระหว่างเอเธนส์กับสปาร์ตา

กรอบการมองของธูซิดิดิสได้กลายมาเป็นแนวคิดสำคัญในการศึกษาการเมืองระหว่างประเทศโดยเฉพาะเรื่องของการสงครามระหว่างรัฐ กระทั่งกรอบการมองของธูซิดิดิสถูกใช้กันอย่างแพร่หลายว่า "กับดักธูซิดิดิส (Thucydides's Trap)" ที่ครั้งหนึ่งถูกพูดถึงและหยิบใช้กันมากในช่วงของความขัดแย้งระหว่างสหรัฐอเมริกาภายใต้การนำของ โดนัลด์ ทรัมป์ และจีนภายใต้การนำของสี จิ้นผิง ที่หลายคนพูดถึงแนวโน้มที่อาจจะก่อให้เกิดสงครามภายใต้ความขัดแย้งของการแข่งขันกันของมหาอำนาจเก่ากับมหาอำนาจใหม่ที่กำลังผงาดขึ้นมาท้าทายอำนาจเดิม

หนังสือ "การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่: จากธูซิดิดิสสู่สงครามยูเครน!" ว่าด้วยเรื่องของการมองการแข่งขันของรัฐหลาย ๆ รัฐภายใต้แนวคิดเรื่องกับดักของธูซิดิดิส ที่ผู้เขียนใช้มองและอ่านปรากฏการณ์สงครามที่เกิดขึ้นในยุคปัจจุบัน (2566) ยุคที่หลายคนแทบไม่เชื่อสายตาว่า "สงครามระหว่างรัฐ" จะเกิดขึ้นได้ในยุคปัจจุบัน ยุคสมัยที่สันติภาพถูกหยิบชูและยกย่องมากเสียยิ่งกว่ามาก แต่เมื่อสงครามอุบัติขึ้นอีกหลายครั้งในหลายภูมิภาค รัฐมหาอำนาจทั้งหลายและองค์กรระหว่างประเทศต่างต้องตระหนกอีกครั้งเมื่อเสียงปืนดังขึ้น

เนื้อหาของ "การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่: จากธูซิดิดิสสู่สงครามยูเครน!" แบ่งออกเป็น 3 ตอน ที่ในแต่ละตอนจะประกอบไปด้วยบทความสั้น ๆ ที่สะท้อนภาพและการบอกเล่าถึงเหตุแห่งสงคราม รวมถึงการวิเคราะห์สถานการณ์สงครามที่เกิดขึ้นและสัมพันธ์อยู่กับแต่ละตอนที่ผู้เขียนบอกเล่า อีกทั้งเนื้อหาของ "การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่: จากธูซิดิดิสสู่สงครามยูเครน!" ในส่วนของบทส่งท้าย ยังชี้ชวนให้ผู้อ่านมองดูและทำความเข้าใจความท้าทายใหม่ ๆ อย่าง โรคระบาด สงครามและการเมืองโลก โดยเนื้อหาของ "การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่: จากธูซิดิดิสสู่สงครามยูเครน!" แบ่งเป็นดังนี

ตอนที่ 1 ธูซิดิดิสกับสงคราม

ตอนที่ 2 สงครามประชาธิปไตยในเมียนมา

ตอนที่ 3 สงครามรัสเซีย-ยูเครน

บทส่งท้าย โรคระบาด สงคราม การเมืองโลก

เมื่ออ่าน "การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่: จากธูซิดิดิสสู่สงครามยูเครน!" จบลง เราจะพบว่าความท้าทายอย่างหนึ่งของสาเหตุแห่งสงครามในหลายยุคสมัย หลายช่วงเวลา เกิดขึ้นมาจากความไม่มั่นคงทางอำนาจของหลายมหาอำนาจที่ถูกท้าทายจากมหาอำนาจใหม่ หรือในหลายครั้งก็เกิดขึ้นมาจากมหาอำนาจเดิมที่ต้องการ "แสวงหาสถานะ" ความเป็นมหาอำนาจในวันวานอีกครั้ง จึงก่อสงครามขึ้นเพื่อแสวงหาและช่วงชิงความเป็นมหาอำนาจกลับมาอีกครั้งหนึ่ง น่าสนใจว่าหลายรัฐที่ปรากฏอยู่ในหนังสือ "การแข่งขันของรัฐมหาอำนาจใหญ่: จากธูซิดิดิสสู่สงครามยูเครน!" จะไปจบลงที่ตรงไหน (?) และในภายหน้าจะยังมรสงครามที่เกิดขึ้นตามแนวคิด "กับดักธูซิดิดิส" (Thucydides's Trap) อีกกี่มากน้อย

เข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น